Założenie własnej firmy w UK jest proste i może przynieść nam wiele korzyści, warto jednak najpierw sprawdzić, jaka forma działalności będzie dla nas optymalna. W Wielkiej Brytanii mamy do wyboru kilka form prowadzenia biznesu, ale w tym artykule przyjrzymy się bliżej najpopularniejszym, są to: self-employed i spółka LTD. Obie opcje mają zarówno wady, jak i zalety, a wybór między nimi ma znaczący wpływ na sposób prowadzenia działalności, obowiązki podatkowe oraz korzyści finansowe.

Self-employed: Podstawowe informacje

Self-employment, czyli samozatrudnienie, to nic innego jak praca na własny rachunek jako indywidualny przedsiębiorca (sole trader). Wiele osób w Wielkiej Brytanii decyduje się na wybranie właśnie tej formy prowadzenia działalności ze względu na prosty proces rejestracji i rozliczania podatków. Warto jednak pamiętać, że w przypadku self-employed majątek osobisty przedsiębiorcy i firmowy nie są traktowane oddzielnie, dlatego osoby samozatrudnione ponoszą pełną odpowiedzialność za zobowiązania finansowe i ewentualne zadłużenie firmy.

Kto może zarejestrować się jako self-employed w UK?

Do zarejestrowania się jako self-employed niezbędne jest posiadanie National Insurance number. Osoby, które nie mają NIN, będą musiały złożyć wniosek o jego przyznanie przed zarejestrowaniem firmy — aplikacja odbywa się online.

Numer NIN mogą uzyskać osoby, które:

  • mieszkają w Wielkiej Brytanii (np. posiadają status rezydenta, czyli spędzają na terenie UK co najmniej 183 dni w roku podatkowym),
  • mają prawo do pracy na terenie UK.

Jak zarejestrować samozatrudnienie w UK?

Prowadzenie działalności jako sole trader wymaga rejestracji w systemie Self Assessment. Jest to konieczne po zarobieniu w ramach samozatrudnienia ponad £1,000 w ciągu roku podatkowego. Jeśli musisz złożyć rozliczenie Self Assessment w danym roku podatkowym, musisz zarejestrować się do 5 października.

Rejestracja samozatrudnienia w Wielkiej Brytanii jest stosunkowo prostym procesem, który można przejść online:

  1. Zaloguj się na swoje osobiste konto podatkowe w systemie Government Gateway. (Jeśli nie masz jeszcze konta, może założyć je online lub zarejestrować działalność w HMRC wysyłając uzupełnione formularze pocztą.)
  2. Po zalogowaniu wybierz „Dodaj podatek do konta” – musisz zarejestrować się do rozliczenia w systemie Self Assessment i jako płatnik składek na ubezpieczenie społeczne klasy 2.
  3. Po rejestracji dostaniesz swój numer Unique Taxpayer Reference (UTR) pocztą — zazwyczaj w ciągu 15 dni pracujących.

Musisz też zarejestrować się jako płatnik VAT, jeśli Twoje obroty podlegające podatkowi VAT za ostatnie 12 miesięcy przekroczą £90,000 lub spodziewasz się, że przekroczą tę kwotę w ciągu następnych 30 dni.

Jeśli Twoja działalność świadczy usługi w obrębie branży budowlanej, niezbędna będzie też rejestracja w CIS (Construction Industry Scheme).

Jakie są obowiązki osób samozatrudnionych?

  • Dokumentacja wydatków i dochodów firmy,
  • Spłata długów firmy,
  • Składanie corocznego rozliczenia podatkowego,
  • Opłacanie Income Tax (podatku dochodowego) i wpłat na ubezpieczenie społeczne (National Insurance contributions),
  • Prowadzenie dokumentacji na temat podatku VAT, systemu PAYE oraz uzyskanych grantów z Self-Employment Income Support Scheme — jeśli dotyczy Twojej sytuacji.

Jakie są zalety prowadzenia działalności self-employed?

Samozatrudnienie w Wielkiej Brytanii niesie z sobą wiele zalet, w tym m.in. długi okres rozliczenia podatkowego, prosta księgowość, wysoka kwota wolna od podatku (w roku podatkowym 2024/25 wynosi £12,570), jak również brytyjska emerytura. Największą wadą, której nie sposób pominąć, jest oczywiście ponoszenie osobistej odpowiedzialności za zadłużenie takiej działalności.

Spółka LTD: Podstawowe informacje

Private limited company, zwana najczęściej po prostu spółką LTD (skrót od limited), to odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Co ważne, działalność w formie spółki LTD można prowadzić samodzielnie, będąc jednocześnie jedynym udziałowcem i dyrektorem.

Przed rozpoczęciem działalności, warto zastanowić się nad tym, jaki rodzaj spółki będzie najlepszy w danej sytuacji — private company limited by shares lub limited by guarantees.

  • Limited by shares: Jest prawnie i finansowo oddzielna od prowadzących ją osób, ma udziały i udziałowców, a po opłaceniu podatków może zachować osiągnięte zyski.
  • Limited by guarantees: Jest prawnie i finansowo oddzielna od prowadzących ją osób, ma gwarantów, a zyski inwestuje z powrotem w działalność.

Spółka LTD jest popularna w wielu branżach, świetnie sprawdza się też w przypadku freelancerów, np. blogerów, fotografów, programistów, itp. Wynika to z faktu, że do prowadzenia spółki nie jest potrzebne stałe biuro.

Jak zarejestrować spółkę LTD?

Do zarejestrowania spółki LTD w UK niezbędne są:

  • Nazwa firmy: Nazwa musi być unikalna i kończyć się słowem „limited” lub skrótem „LTD”.
  • Dyrektor: Limited company musi mieć co najmniej jednego dyrektora.
  • Udziałowiec: Limited company musi mieć co najmniej jednego udziałowca — dyrektor i udziałowiec mogą być tą samą osobą.
  • Dokumenty: Każda spółka LTD potrzebuje memorandum of association (oświadczenie podpisane przez wszystkich udziałowców potwierdzające założenie spółki) i articles of association (zasady prowadzenia działalności podpisane przez udziałowców, dyrektora i sekretarza).
  • Adres: Spółka LTD musi posiadać adres w Wielkiej Brytanii (w kraju właściwym dla miejsca rejestracji, np. firma zarejestrowana w Anglii musi mieć angielski adres). Nie musi być to adres siedziby firmy ani miejsca prowadzenia działalności, ale w przypadku podania innego adresu (np. biura rachunkowego lub agenta) musi umożliwiać dostarczanie poczty do firmy. Konieczne jest też podanie adresu e-mail.

Rejestracja spółki LTD w UK

Możesz zarejestrować spółkę LTD online, pocztą lub poprzez pośrednika. Konieczna jest rejestracja w Companies House i w HMRC, by opłacić Corporation Tax, czyli podatek dochodowy (w ciągu 3 miesięcy od rozpoczęcia działalności).

  1. Załóż konto Government Gateway dla firmy. Rejestracja online pozwala na jednoczesną rejestrację w Companies House i jako płatnik podatku dochodowego Corporation Tax.
  2. Należy podać co najmniej 3 informacje osobowe każdego udziałowca (np. miejsce urodzenia, nazwisko panieńskie matki, National Insurance number).
  3. Opłacenie kosztu rejestracji: £50.
  4. Rejestracja z reguły zajmuje nie więcej niż 24 godziny (może trwać dłużej w przypadku dużej liczby zgłoszeń).
  5. Otrzymasz potwierdzenie założenia spółki (certificate of incorporation).

Kto może zarejestrować spółkę LTD?

Dyrektorem spółki LTD może zostać każda osoba, która ukończyła 16 rok życia i nie jest zdyskwalifikowana z pełnienia funkcji dyrektora. Nie musi mieszkać na terenie Wielkiej Brytanii.

Limited company — obowiązki dyrektora

  • Prowadzenie firmy zgodnie z zasadami określonymi w articles of association,
  • Prowadzenie dokumentacji firmowej, w tym finansowej i księgowej,
  • Składanie rozliczeń podatkowych i opłacanie Corporation Tax,
  • Zarejestrowanie spółki jako pracodawcy, by wypłacać wynagrodzenie (dyrektorowi i pracownikom).
  • Opłacanie należności za podatek dochodowy (Income Tax) i na ubezpieczenie społeczne (National Insurance contribution) za wypłacone wynagrodzenia.

Jakie są zalety założenia spółki LTD?

Zdecydowaną zaletą spółki LTD jest prostota jej działalności – brak zbędnej biurokracji pozwala zaoszczędzić dużo czasu i pieniędzy. Jako udziałowiec i dyrektor spółki, sami możemy ustalać wysokość swojej pensji, a także pobierać wynagrodzenie w formie dywidend. Warto jednak pamiętać, że spółka LTD nie może wynajmować w Polsce nieruchomości ani posiadać zakładu bez konieczności płacenia podatków w Polsce.

Self-employed czy spółka LTD: Co się bardziej opłaca?

Spółka LTD przede wszystkim różni się od bycia self-employed tym, że istnieje jako oddzielna osoba prawna, dlatego jej finanse są sprawą całkowicie oddzielną od naszych osobistych, co pod pewnymi względami może być uciążliwe, ale jednocześnie pozwala uniknąć odpowiedzialności za ewentualne długi firmy. To, która opcja jest lepsza, zależy od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy, jego oczekiwań i rodzaju działalności.

Potrzebujesz pomocy z podatkami w UK?

W PolAccount mamy wieloletnie doświadczenie w kwestii podatków i doradzania firmom w UK. Nie wiesz, jak rozliczyć podatki spółki LTD? Zastanawiasz się, czy warto przejść z self-employed na spółkę LTD? Potrzebujesz pomocy z rejestracją swojej działalności? We wszystkich tych sprawach pomogą Ci nasi eksperci! Zachęcamy do kontaktu i omówienia swojej sytuacji ze specjalistą.