Wprowadzenie Universal Credit zupełnie odmieniło system zasiłków w Wielkiej Brytanii. Jedno świadczenie zastąpiło sześć wcześniej istniejących benefitów, co uprościło ubieganie się i uzyskiwanie wsparcia finansowego przez osoby z niskimi dochodami i z trudnościami z pokryciem kosztów utrzymania.

Mimo że zmiana rozpoczęła się już w 2013 roku, nie objęła jeszcze wszystkich świadczeniobiorców — według aktualnych przewidywań proces ten zakończy się z końcem 2024 roku. Możliwe więc, że osoby, które nie pobierały do tej pory zasiłków lub pobierają je na starych zasadach, nie miały jeszcze styczności z Universal Credit.

Zbliżające się coraz większymi krokami zakończenie wprowadzania zmian sprawia, że jest to świetny moment na zapoznanie się z nowymi zasadami i uzyskanie odpowiedzi na podstawowe pytania na temat Universal Credit: ile można dostać i komu przysługuje ten zasiłek?

Universal Credit – co to?

Universal Credit to zasiłek dla osób, które:

  • są bez pracy,
  • są niezdolne do podjęcia pracy, np. z powodów zdrowotnych,
  • pracujących (również w ramach samozatrudnienia lub w niepełnym wymiarze godzin), ale uzyskujących niskie dochody.

Celem świadczenia jest zapewnienie wsparcia finansowego niezbędnego do opłacenia podstawowych kosztów utrzymania. Zastępuje sześć wcześniejszych zasiłków:

  • Child Tax Credit
  • Housing Benefit
  • Income Support
  • income-based Jobseeker’s Allowance (JSA)
  • income-related Employment and Support Allowance (ESA)
  • Working Tax Credit

Przejście na Universal Credit – kiedy i na jakich zasadach?

Istotną informacją dla osób pobierających już jeden lub więcej niż jeden z zasiłków, które zastępowane są Universal Credit jest to, kiedy i w jaki sposób przejść ze starego systemu na nowe świadczenie. Zmiana jest konieczna w dwóch przypadkach:

  • jeśli w twojej sytuacji wystąpi zmiana, która wymaga zgłoszenia (np. zmiana zatrudnienia, zmiana adresu, etc.),
  • jeśli otrzymasz list (Migration Notice) o obowiązku przejścia na Universal Credit.

Bez wystąpienia którejś z wymienionych powyżej sytuacji nie ma obowiązku samodzielnej zmiany formy pobierania zasiłków.

Universal Credit – dla kogo?

Wniosek o wypłatę Universal Credit złożyć mogą osoby, które spełniają następujące warunki:

  • mieszkają na terenie UK,
  • są pełnoletnie (w określonych sytuacjach przewiduje się możliwość uzyskania Universal Credit przez osoby mające 16 lub 17 lat),
  • nie osiągnęły wieku emerytalnego,
  • mają mniej niż £16,000 oszczędności.

W przypadku zamieszkiwania razem z partnerem w ramach jednego gospodarstwa domowego konieczne jest złożenie wniosku o wypłatę wspólnie. Co ważne, jest tak nawet jeśli partner nie kwalifikuje się do uzyskania świadczenia. Decyzja o przyznaniu oraz wyliczenie wysokości zasiłku będzie uwzględniać sumę wspólnych zarobków i oszczędności.

Universal Credit a praca – podstawowe informacje

Pobierając Universal Credit, możesz podjąć pracę. Po przyznaniu zasiłku wyznaczona zostanie minimalna tygodniowa ilość godzin, jaką musisz spędzić na pracy, szukaniu pracy lub aktywnościach mających zwiększyć Twoją szansę na zatrudnienie, np. szkolenia zawodowe. To, czy i w jakim wymiarze obejmie Cię ten wymóg, zależy od Twojej sytuacji życiowej, np. stanu zdrowia lub obowiązków związanych z opieką nad małym dzieckiem.

Nie ma jednak górnego limitu godzin pracy, po którego przekroczeniu stracisz prawo do zasiłku. Na wysokość świadczenia wpływ ma wysokość zarobków Twoich oraz partnera. Każdy zarobiony £1, zmniejsza wypłacaną kwotę zasiłku o 55p.

W tym kontekście bardzo ważna jest kwestia tzw. monthly work allowance, czyli kwoty, jaką w określonych przypadkach (np. niepełnosprawność czy utrzymywanie dziecka) możesz zarobić bez wpływu na wysokość Universal Credit. Wynosi £379 dla osób otrzymujących wsparcie w pokryciu kosztów mieszkaniowych, oraz £631 w przypadku braku takiego wsparcia.

Od czego zależy wysokość Universal Credit?

Zasiłek wypłacany jest co miesiąc, a jego wysokość zależy od Twojej sytuacji w danym miesiącu. Na wysokość przyznanego świadczenia wpływa przede wszystkim wysokość dochodu, ale też to, czy kwalifikujesz się do uzyskania dodatkowego wsparcia finansowego, np. dodatku na dziecko czy z powodu ograniczonej zdolności do pracy.

Universal Credit – zmiany

W związku z rosnącą inflacją zaplanowano podniesienie wysokości części świadczeń i zasiłków, tak by odpowiadały na rosnące koszty utrzymania. Podwyżka obejmuje również Universal Credit.

Podwyżka Universal Credit – stawki na 2023 rok

Standard allowance

  • jeśli wnioskujesz samodzielnie:
    • £292.11 poniżej 25 roku życia,
    • £368.74 od 25 roku życia.
  • jeśli wnioskujesz z partnerem:
    • £458.51 kiedy Ty i Twój partner macie mniej niż 25 lat,
    • £578.82 kiedy Ty lub Twój partner macie 25 lub więcej lat.

Podniesiono również kwoty dodatków np.:

  • świadczenie na pierwsze dziecko (urodzone 6 kwietnia 2017 lub później) i na każde kolejne dziecko wzrosło z £244.58 do £269.58,
  • zasiłek dla osób o ograniczonej zdolności do pracy wzrósł z £132.89 do £146.31, a w przypadku ograniczonej zdolności do pracy i wykonywania zadań związanych z pracą z £354.28 do £390.06.

Jak wnioskować o Universal Credit?

O przyznanie Universal Credit możesz wnioskować online, telefonicznie (Universal Credit helpline) lub w lokalnym oddziale Jobcentre Plus. Pamiętaj, że w celu złożenia wniosku potrzebne będą dokumenty potwierdzające Twoją tożsamość oraz sytuację, m.in., zarobki, wydatki na opiekę nad dzieckiem czy koszt mieszkania.

Zaliczka Universal Credit – co to i jak ją uzyskać?

Jeśli znajdziesz się w sytuacji, w której potrzebujesz pilnego wsparcia w celu opłacenia rachunku czy innych pilnych opłat, możesz wnioskować o wcześniejszą wypłatę Universal Credit. Wysokość takiej zaliczki nie może przekraczać szacowanej kwoty pierwszej wypłaty zasiłku. Pieniądze otrzymane w ramach zaliczki musisz zwrócić w ciągu 24 miesięcy od ich otrzymania. Spłata przebiega poprzez pobieranie części kwoty z wysokości wypłacanego Ci zasiłku co miesiąc aż do uregulowania należności.

Czy Universal Credit trzeba spłacić?

Nie. Universal Credit to zasiłek bezzwrotny. Zwrot wypłaconych pieniędzy może być jednak konieczny, jeśli:

  • przyznano Ci zbyt wysoką kwotę zasiłku np. z powodu zgłoszenia niższych zarobków niż w rzeczywistości,
  • wypłacono Ci zaliczkę w ramach Universal Credit.

W takich sytuacjach konieczne będzie zwrócenie nadpłaty oraz kwoty zaliczki.

Podsumowanie

Powyższe informacje nie wyczerpują zagadnienia Universal Credit, odpowiadają jednak na najczęściej zadawane pytania. Zachęcamy do kontaktu ze specjalistą w celu poznania szczegółów i sprawdzenia, na jakie wsparcie możesz liczyć w swojej sytuacji.