Życie Polaków na terenie Zjednoczonego Królestwa uległo znacznej zmianie, kiedy zakończył się okres przejściowy po zatwierdzeniu wyjścia UK z Unii Europejskiej. Wiele przepisów, szczególnie tych dotyczących podatków i ich rozliczania, zostało zmienionych, wykorzystując okazję Brexitu. Znacznej transformacji uległa ustawa zawierająca metodę unikania podwójnego opodatkowania w stosunkach polsko-brytyjskich. W praktyce oznacza to, że polscy rezydencji podatkowi, którzy zarabiają w Wielkiej Brytanii, muszą zapłacić podatek podwójnie. Kogo dotyczą te zmiany? Jakiej wysokości podatek powinieneś zapłacić? Sprawdźmy. 

Czym jest ulga abolicyjna? 

Zmiana metody unikania podwójnego opodatkowania w stosunkach pomiędzy Polską a Wielką Brytanią z metody wyłączenia z progresją na metodę odliczenia proporcjonalnego wywróciła rzeczywistość podatkową Polaków zarabiających w funtach do góry nogami. Barierą ochronną, która miała zabezpieczyć podatników przed zbyt wysokimi obciążeniami dla fiskusa, miała być tak zwana ulga abolicyjna.

Obecnie podatnicy, będący polskimi rezydentami podatkowymi, uzyskujący przychody na terenie Zjednoczonego Królestwa, są zobowiązani wykazać swoje dochody w Polsce i zadeklarować wysokość oraz rodzaj płaconego podatku dochodowego za granicą. Ze względu na podpisaną umowę podatkową pomiędzy danym krajem a Polską, podatki dochodowe można rozliczać przy pomocy dwóch metod, proporcjonalnym odliczeniem lub metodą zwolnienia z progresją.

Praktyczne zastosowanie tych metod można rozumieć w następujący sposób, przy zwolnieniu z progresją, zagraniczne dochody nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Z kolei przy metodzie proporcjonalnego odliczenia, dochody uzyskane za granicą podlegają również opodatkowaniu w Polsce.

Oznacza to, że należy wyliczyć podatek według polskich stawek i różnicę pomiędzy wynikiem a zapłaconym podatkiem w wielkiej Brytanii wpłacić do budżetu państwa. 

By wyrównać różnicę pomiędzy dwoma metodami, wprowadzono ulgę abolicyjną, której zadaniem jest ochrona przed podwójnym opodatkowaniem i dzięki której, w praktyce, firmy oraz osoby prywatne nie musiały płacić podatku zarówno w UK, jak i w Polsce. Obecnie jednak polski rząd postanowił tę ulgę ograniczyć, a w praktyce z niej zrezygnować. Ulga ta wynosi na 2022 rok 1360 złotych w skali roku i obejmuje przychody nieprzekraczające 8 tysięcy złotych, co oznacza, że ulga ta nie pomaga nikomu, kto pracuje w UK dłużej niż kilka tygodni w roku.

Kogo dotyczy podwójne opodatkowanie? 

Nowym przepisom dotyczącym podatku dochodowego podlegają osoby, które posiadają polską rezydencję podatkową. Polskim rezydentem podatkowym jest osoba, która: 

  • ośrodek swoich interesów posiada w Polsce, co rozumie się jako posiadanie na terenie kraju współmałżonka, dzieci, najbliższej rodziny, nieruchomości, inwestycji i tym podobnych interesów osobistych lub gospodarczych,
  • przebywa na terenie Polski dłużej niż 183 dni w trakcie roku podatkowego. 

Osoby, które na stale przybywają w Wielkiej Brytanii razem ze swoimi bliskimi, spędzające na wyspach większość roku podatkowego nie są rezydentami podatkowymi w Polsce, tylko w UK. Tych osób podwójne opodatkowanie w Polsce nie dotyczy.

Wpływ Brexitu na polskie regulacje w zakresie podatku dochodowego

Opuszczenie UE przez Wielką Brytanię nie ma bezpośredniego wpływu na mechanizm rozliczenia podatku dochodowego w świetle międzynarodowych przepisów. Trzeba jednak podkreślić, że Brexit przekłada się na konkretne skutki podatkowe w zakresie części polskich regulacji ustawy o PIT.

Od 1 stycznia 2021 roku, nie będą już stosowane regulacje stanowiące o: 

  • wydatkowaniu ulgi podatkowej na własne cele mieszkaniowe w innym kraju,
  • wspólnym rozliczeniu małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci zamieszkujących w innym kraju Unii, 
  • zwolnieniu od podatku od wygranych w grach hazardowych urządzanych na terenie UE,
  • odliczeniu składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne poniesionych w innym kraju Unii, 
  • zwolnieniu dla marynarzy.

Skutki zmiany metod opodatkowania dla firm LTD?

Firma LTD w Wielkiej Brytanii  nie ucierpi bezpośrednio poprzez zniesienie ulgi abolicyjnej i podwójne opodatkowanie. Zmianę tę odczuje za to wyraźnie jej dyrektor, jeżeli pozostaje polskim rezydentem podatkowym.

Całej sytuacji nie pomaga również prawie ośmiokrotnie wyższa w tym wypadku kwota wolna od podatku w Wielkiej Brytanii, która kształtuje się na poziomie około 60 tysięcy złotych (zależnie od kursu funta). Polacy nieprzekraczający tej kwoty nie zapłacą podatku w UK, ale będą zmuszeni oddać 17% swojego dochodu w Polsce. 

Na szczęście, wszystkie pozostałe zasady opodatkowania w firmie LTD pozostają takie same. Wynagrodzenie jej dyrektora nadal będzie podlegało pod kwoty wolne od składek na ubezpieczenie. Spółka w dalszym ciągu będzie mogła opłacać koszty uzyskania przychodu, finansować podróże służbowe dyrektora i zwracać tak zwaną kilometrówkę.

Podwójne opodatkowanie – przykład praktyczny

Upraszczając sytuację, jeśli Polacy w UK zarobią w przeliczeniu powyżej £12,500 (około 62,500 zł), zapłacą 20 proc. tamtejszego podatku dochodowego (wyższy próg podatkowy 40% obowiązuje dopiero przy dochodach powyżej £50 000, czyli około 250 000 zł).

W Polsce  dochody powyżej kwoty wolnej od podatku (30 000 zł) opodatkowane są stawką 17%. Drugi próg podatkowy, dla którego obowiązuje stawka 32%, zaczyna się już po przekroczeniu 85 529 zł (około £17,000). Przekraczając ten próg Polacy osiągający dochód w Wielkiej Brytanii, opłacą kolejne 17 proc. podatku w Polsce, żeby wyrównać różnicę pomiędzy podatkiem angielskim a polską stawką 32 procent, zgodnie z zasadami rozliczenia na drugim progu.  

Jak wygląda sytuacja właścicieli firm LTD w Anglii będącymi polskimi rezydentami podatkowymi? Załóżmy, że osoba na stanowisku dyrektora firmy LTD, której dochód przynosi działalność zawodowa w Wielkiej Brytanii, w 2020 roku zarabiała średnio około 60 000 zł. Od tej pensji, przy starych zasadach rozliczania wystarczyłoby odprowadzić składki na ubezpieczenie, czyli Employee NIC oraz Employer NIC, w wysokości około 4,5 tys. zł. Jednak w momencie wprowadzenia nowych przepisów (od 2021), w tym roku może się spodziewać tego samego kosztu odprowadzenia składek powiększonego o około 8 tysięcy złotych podatku dochodowego w Polsce. Różnica jest znaczna i odbije się bezpośrednio na kieszeni Polaków pracujących zawodowo w UK, nadal pozostając rezydentami podatkowymi w kraju ojczystym. 

W jakim celu zostało wprowadzone podwójne opodatkowanie? 

Podwójne opodatkowanie z pewnością nie zostało wprowadzone, by ułatwić rozliczenie podatku w UK. Powody zmiany metody rozliczania dochodu osób fizycznych wpłyną na wyższe dochody podatkowe budżetu państwa w Polsce.

Część osób zarabiających w funtach będzie próbować przenieść swoją rezydencję podatkową do UK i tam osadzić ośrodek swoich interesów życiowych. Można spodziewać się także powrotu części emigrantów zarobkowych z Wielkiej Brytanii do Polski w związku z mniejszą opłacalnością pracy poza granicami kraju. Niestety, podwójne opodatkowanie może wpłynąć także na wzrost ilości osób pracujących „na czarno”, by uniknąć podwyższonych podatków. Kolejnym skutkiem będą także kary i odsetki nakładane przez polski urząd skarbowy na osoby, które nie dopełnią obowiązku rozliczenia się z dochodów zagranicznych i zapłaty podatku należnego w Polsce, rozliczając się za 2021 rok.

Jak się przygotować na sytuację podwójnego opodatkowania?

Warto podkreślić, że nie jest łatwo uniknąć większych obciążeń podatkowych. Rekomendujemy jednak zapoznanie się i ocenę obecnie funkcjonujących modelów wypłaty zysków czy form zatrudnienia w UK, może się bowiem okazać, iż w danej sytuacji inne formy będą optymalne i pomogą zmniejszyć lub ominąć podwójne opodatkowanie.

W szczególności trzeba poszukiwać tych rozwiązań, z których można skorzystać na gruncie krajowym. Oczywiście każda konstrukcja musi mieć uzasadnienie przede wszystkim w kontekście biznesowym, jednak pewne zmiany dotyczące rozliczania zobowiązań mogą nawet lepiej wpasowywać się w istniejące relacje i założenia biznesowe. Osobom, których dotyczy podwójne opodatkowanie, rekomendujemy zasięgnięcie porady w biurach rachunkowych specjalizujących się w rozliczaniu dochodu osiąganego za granicą. 

Podwójne opodatkowanie dochodów Polska – Anglia – podsumowanie

Zasady dotyczące podwójnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Polaków w Wielkiej Brytanii uległy dalszemu skomplikowaniu wraz z wyjściem UK z UE oraz zmianie metody rozliczania. Są one aktualnie niekorzystne dla polskich rezydentów podatkowych.

Można się więc spodziewać, że lwia część Polonii, szczególnie osoby od wielu lat prowadzących życie zawodowe na terenie Zjednoczonego Królestwa, będzie chciało swoją rezydencję podatkową zmienić. Procedura ta jest niestety bardzo skomplikowana i utrudniana przez lokalny fiskus.